Mô tả
Mặc dù máy biến áp được xem là thiết bị đóng vai trò quan trọng trong hệ thống điện năng và rất phổ biến trong cuộc sống thường ngày, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ máy biến thế là gì, cũng như cấu tạo và công dụng của nó ra sao. Vì vậy, trong nội dung bài viết dưới đây chúng tôi sẽ chia sẻ cụ thể hơn.
1/ Máy biến áp là gì ?
Máy biến áp hay gọi là máy biến thế, là một trong những thiết bị điện từ đứng yên, hoạt động dựa trên nguyên lý cảm ứng điện từ. làm việc trên nguyên lý cảm ứng điện từ, biến đổi một hệ thống dòng điện xoay chiều ở điện áp này thành một hệ thống dòng điện xoay chiều ở điện áp khác, với tần số không thay đổi. Máy biến áp có hai dây quấn gọi là máy biến áp hai dây quấn.
2/ Công dụng của máy biến áp :
Máy biến áp có tác dụng dẫn nguồn điện từ các trạm phát tới các hộ tiêu thụ trong khu vực thông qua đường dây tải điện. Sự ra đời của máy biến áp đã giúp tiết kiệm được rất nhiều chi phí trong quá trình truyền tải điện năng, đồng thời nâng cao hiệu quả sử dụng điện trong đời sống sinh hoạt và sản xuất kinh doanh.
3/ Phân loại: gồm có các loại máy biến áp như sau :
Dựa theo công dụng thì được chia thành các loại máy biến áp chính như sau :
- Máy biến áp điện lực dùng để truyền tải và phân phối đều công suất của dòng điện trong hệ thống điện năng.
- Máy biến áp tự ngẫu thường được sử dụng trong các phòng thí nghiệm để biến đổi điện áp. Vì loại máy biến áp này chỉ có thể dùng ở những nơi có phạm vi ở mức trung bình.
- Máy biến áp đo lường có khả năng là giảm điện áp và các dòng điện lớn để đưa vào trong các đồng hồ đo điện những dòng điện phù hợp nhất.
- Máy biến thế chuyên được xem là một trong những thiết bị không thể thiếu trong các lò luyện kim và các thiết bị điều chỉnh âm thanh.
4/ Cấu tạo của máy biến áp gồm 3 phần chính :
Lõi thép: đóng vai trò như một cột trụ để quấn các sợi dây sơ cấp, dây thứ cấp và làm mạch dẫn từ. Thông thường, lõi thép được tạo thành từ các lá thép có độ dày khoảng 0.27mm và được sơn cách điện cả hai mặt. Các lá thép này ghép lại với nhau tạo thành một lõi thép vững chắc và có độ bền cao. Lõi thép gồm có 2 phần, phần dùng để quấn các sợi dây sơ cấp và thứ cấp được gọi là trụ.
Dây cuốn: là những sợi dây được làm bằng kim loại đồng quấn xung quanh lõi thép. Các vòng dây đồng có cách điện với nhau và cũng cách điện với lõi thép.
Vỏ máy: bao gồm thùng và phần nắp thùng. Thùng của máy biến thế được chế tạo hoàn toàn bằng chất liệu thép nên có độ bền rất cao. Bộ phận này có chứa dầu và thiết bị tỏa nhiệt giúp làm mát trong quá trình hoạt động và tăng hiệu quả cách điện. Còn nắp thùng giúp bảo vệ các thiết bị quan trọng bên trong máy như bình dầu, ống bảo hiểm…
5/ Nguyên lý làm việc của máy biến áp :
Máy biến áp làm việc dựa trên 2 nguyên tắc vật lý đó là: dòng điện chạy qua dây dẫn sinh ra từ trường và sự biến thiên của từ thông trong cuộn dây tạo nên hiện tượng cảm ứng điện từ.
Khi lối hiệu điện thế sơ cấp với cuộn dây sơ cấp, thì tạo ra được một dòng điện và một từ trường biến thiên bên trong lõi thép. Từ trường biến thiên này sẽ tạo ra một dòng điện thứ cấp, trong cuộn dây dẫn thứ cấp. Do đó, nhờ vào từ trường mà hiệu điện thế sơ cấp có khả năng thay đổi được hiệu điện thế thứ cấp.